Dzień dobry,
Ze względu na nasze długoletnie doświadczenie wiemy, że obowiązek alimentacyjny większości z Państwa kojarzy się ze świadczeniem pieniężnym, jedynie na rzecz małoletnich dzieci, jednak kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej k.r.o.) przewiduje znacznie szerszą gamę sytuacji, w których występować będzie świadczenie alimentacyjne. W jednym z naszym wcześniejszych artykułów wspominaliśmy już o alimentach na dorosłe dziecko (https://kancelaria-mania.pl/blog/alimenty-na-dorosle-dziecko/), natomiast dzisiaj poruszymy temat świadczenia alimentacyjnego na rzecz byłego małżonka.
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987 r., sygn. akt III CZP 91/86 „Małżeństwo jest związkiem dwojga osób, obejmującym w zasadzie całość ich życia. Cel i społeczne znaczenie związku małżeńskiego wymagają, by niektóre konsekwencje jego zawarcia trwały nawet po rozwiązaniu małżeństwa. Jednym z takich skutków jest istniejący w określonych w ustawie przypadkach obowiązek alimentacyjny między rozwiedzionymi małżonkami, uregulowany w art. 60-61 k.r.o. Pozostawienie tego skutku jest ze społecznego punktu widzenia konieczne, gdyż nie dałoby się pogodzić z zasadami współżycia społecznego pozostawienie bez żadnego zabezpieczenia po rozwodzie małżonka potrzebującego pomocy, zwłaszcza tego, który nie dał powodu do rozwiązania małżeństwa, a który poświęcił wspólnocie rodzinnej wiele lat swego życia.”
Wobec powyższego art. 60 k.r.o. wyodrębnia dwa typy obowiązku alimentacyjnego:
§ 1 reguluje sytuację, w której alimentów domaga się małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia tj. małżonek współwinny od małżonka współwinnego lub niewinny od niewinnego.
§ 2, gdy sąd w wyroku rozwodowym orzeknie, że wyłączną winę za rozkład pożycia ponosi tylko jeden z małżonków – wówczas alimentów może domagać się małżonek niewinny od małżonka wyłącznie winnego.
Zależnie od danego w/w typu ustawodawca szczegółowo określa dodatkowe, odmienne wobec § 1 i § 2, przesłanki, od których uzależnione jest istnienie obowiązku alimentacyjnego między rozwiedzionymi.
W przypadku § 1 dodatkową przesłanką jest występujący niedostatek po stronie małżonka, żądającego dostarczenia mu środków utrzymania. Natomiast w sytuacji opisanej w § 2 wystarczy, że rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku.
W kwestii wysokości świadczenia alimentacyjnego na byłego małżonka, podobnie jak w przypadku innych roszczeń alimentacyjnych, sąd ma zbadać, jakie są usprawiedliwione potrzeby małżonka uprawnionego, a także możliwości zarobkowe i majątkowe małżonka zobowiązanego.
Obowiązek alimentacyjny pomiędzy byłymi małżonkami wygasa w chwili:
• śmierci małżonka uprawnionego lub zobowiązanego,
• zawarcia nowego związku małżeńskiego przez małżonka uprawnionego,
• upływu 5 lat od orzeczenia rozwodu (tylko w przypadku gdy zobowiązany jest małżonek, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego)
• gdy roszczenie jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego
Przy czym wskazć należy, że orzeczenie może być zmienione (na podstawie art. 138 kro), w razie zmiany stosunków, w tym gdy odpadnie już potrzeba udzielania wsparcia byłemu małżonkowi lub sytuacja zobowiązanego ulegnie pogorszeniu.
___________________________________________
Kancelaria Adwokacka Mateusz Mania
🏢 ul. Jana III Sobieskiego 11/ CD 111
40-082, Katowice
📞 tel.: 500 364 289
📧 e-mail: mania@kancelaria-mania.pl
