Szanowni Państwo,

dzisiaj wspólność ustawowa – czym jest i co wchodzi w jej skład?

Słowem wstępu, wspólność ustawowa (tj. majątek wspólny małżonków) zawarta w art. 31 §1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i obejmuje przedmioty majątkowe nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Od tego momentu każdy z małżonków jest automatycznie współposiadaczem rzeczy, które wchodzą w skład majątku wspólnego i ma równe prawo do korzystania z nich w takim zakresie.

O tym, co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków, przesądza treść § 2 w/w art. 31 k.r.o. zgodnie z którym do majątku wspólnego należą, w szczególności:
1. pobrane wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
(przy czym dotyczy to wszelkich świadczeń jakie otrzymuje małżonek jako pracownik, także dodatkowe, wynagrodzenie za okres urlopu wypoczynkowego czy zasiłek wychowawczy)
2. dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
(m.in. pożytki naturalne czyli płody z rzeczy tj. zboże, warzywa czy owoce)
3. środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
4. kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.).

Ale czy to wszystko? Otóż nie, w/w katalog ma charakter otwarty, o czym świadczy sformułowanie „w szczególności”. A co za tym idzie, przepis ten jest jedynie punktem wyjścia dla dalszych rozważań, które składniki majątkowe należy zaliczyć do majątku wspólnego stron. Poza wymienionymi w art. 31 k.r.o. § 2 należą do nich również m.in. prawo najmu do lokalu (o ile jego nabycie nastąpiło w trakcie trwania małżeństwa), przedmioty zwykłego urządzenia domowego, nabycie nieruchomości w drodze uwłaszczenia czy rzeczy nabyte przez zasiedzenie.

Natomiast wyjątkiem od wspólności majątkowej jest majątek osobisty każdego z małżonków, którego skład opisuje art. 33 k.r.o. wymieniając przede wszystkim przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej (tj. przed zawarciem małżeństwa), ale także te nabyte już w trakcie trwania małżeństwa – a zaliczamy do nich:
1. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę
2. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
3. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
4. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
5. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
6. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
7. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
8. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
9. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

________________________________________
Kancelaria Adwokacka Mateusz Mania
🏢 ul. Jana III Sobieskiego 11/ CD 111
40-082, Katowice
📞 tel.: 500 364 289
📧 e-mail: mania@kancelaria-mania.pl